Vergeet de atletiekbaan. Vergeet de marathon en ook de trail. Vandaag debuteer ik op de suunnistus, de oriëntatieloop, een wedstrijd zonder vaste route. We krijgen een landkaart waarop enkele punten (de rasti’s) zijn gemarkeerd en we krijgen een soort van elektronische sleutel die registreert wanneer we die rasti’s aantikken. De landkaart is gedetailleerd, geeft niet alleen de paden en hoogtelijnen aan maar ook rotsformaties, plassen en stukjes moeras. De kortste route bestaat natuurlijk uit de rechte lijnen van rasti tot rasti, maar vaak loont het om een lastige barrière te omzeilen.
De wedstrijd is uitgezet in een heuvelachtig stuk bos op enkele kilometers van ons huis. Het is voor mij bekend terrein, en zo weet ik op drie van de zes trajecten de snelste tijden neer te zetten maar tegen het einde van de race raak ik verdwaald en zo word ik uiteindelijk twaalfde over de totale wedstrijd. Eeva eindigt vier plaatsen boven mij.
Wat bezielt me om hieraan mee te doen? Is de suunnistus een hype voor mensen die niet genoeg plezier vinden in het hardlopen zelf? Nee, het is een serieuze sport die hier, in het Noorden, al honderden jaren wordt beoefend. Onder de suunnistaja (de oriëntatielopers) vind je ijzersterke atleten. Zo train ik regelmatig met Lasse Suonpää en met de Franse wereldtopper Frédéric Tranchand die contractueel verbonden is aan een vereniging hier in de regio. In de winter vroeg ik eens of ik kon aanhaken bij een suunnistustraining, maar toen Frédéric vertelde dat hij in het donker met kompas, landkaart en zaklamp door het moeras dwaalde, meende ik dat ik maar beter eerst wat ervaring op kon doen.
Soms is er een massastart, maar meestal starten de lopers met een paar minuten verschil, zodat iedere atleet zijn route zelf moet uitzoeken. Bij het kleine wedstrijdje van vanavond schrijf je in en start je wanneer het je uitkomt. Niks geen stress of je wel op het juiste moment aan de start verschijnt en of er nog tijd resteert voor een haastig bezoek aan het toilet. In de wedstrijd komt het niet alleen aan op snelheid en techniek maar ook op concentratie. Een suunnistaja vertelt me dat hij traint door tijdens het hardlopen kruiswoordpuzzels op te lossen. De suunnistus kent alles wat het lopen mooi maakt en de sport kan rekenen op flinke media-aandacht, want de Finnen doen het internationaal gezien goed. Suunnistus is uitzonderlijk populair in Scandinavië, maar wordt ook meer en meer in Hongarije, Zwitserland in andere landen beoefend. Toch is de sport niet zo ernstig aangevreten door de commercie als de wegatletiek. Voor mij is de suunnistus echter niet meer dan een flirt, ik ben nu eenmaal een geboren marathonloper.
Deze column verscheen in Runner’s World magazine, editie augustus 2014